رباعیّات سعدی
Saadi’s Rubā’iyyāt (Quatrains)
Saadi's Rubā'iyyāt (Quatrains)
رباعیّات خداوند سخن سعدی، اشعار کوتاهی است که درباره موضوعات و مطالب گوناگون سروده شده است. این شعرها از حیث انسجام در نوع خود، در مرحله پیشتازی قرار دارد. زبان سعدی در رباعیات نیز بی‌تکلّف است. به جرأت می‌توان گفت یافتن رباعیاتی همتای سروده‌های سعدی، کاری‌ست بسیار دشوار. سعدی در رباعیاتش ناگفته‌های عاطفی را به گونه‌ای دلنشین با کلام و سخن پیوند می‌دهد و ارزنده‌ترین مفاهیم را در قالب دوبیت بیان می‌کند
دوبیتی‌ها و رباعیاتِ این سخنور بی‌همتا آرمیدن در بستر زمان را نمی‌پذیرد و خود را پای بند قیود متحجّرانه نمی‌داند. به همین جهت عنصر کهنگی را راهی به رباعیات سعدی نیست، چرا که شعر امروز ماست، همان طوری که زبانِ امروزمان سخن سعدی است
شهرخ پیرنیا –
Saadi’s رباعیّات rubā’iyyāt [‘quatrains’] are short four-line poems written about various subjects and topics. These poems, composed by “The Master of Speech”, are regarded as being among the best of their kind in terms of their انسجام ensejām [‘poetic coherence’]. The language used in his rubā’iyyāt is clear and unpretentious, and it can be said with confidence that it is difficult to find rubā’iyyāt written by other poets which are on a level with Saadi’s. In his rubā’iyyāt, Saadi finds novel ways to express emotional concepts and experiences using pleasant wording and simple rhyming couplets.
Despite their age, these four-line poems still have a place in our cultural zeitgeist, and a modern Persian speaker will find that Saadi’s rubā’iyyāt are still easy to comprehend. For this reason, the element of antiquity does not restrict our enjoyment of these poems, because Saadi’s poetry is today’s poetry, just as Saadi’s writing is analogous to today’s Persian language.
– By Shahrokh Pirnia
Rubā'i 1
Poem recited by Navid Sarmast
‘O your eyes, drunk on sleep and wine,
Even the wise ones cannot reach you, you are like a mirage,
A person like you, both in ruin and in prosperity,
Can only be glimpsed in a mirror or water’s reflection.’
Ey chashm-e to mast-e khāb-o sarmast-e sharāb
Sāheb-nazarān teshne-vo vasl-e to sarāb
Mānand-e to ādami dar ābād-o kharāb
Bāshad ke dar āyine tavān did-o dar āb
ای چشم تو مست خواب و سرمست شراب
صاحب‌‌‌‌‌‍‌نظران تشنه و وصل تو سراب
مانند تو آدمی در آباد و خراب
باشد که در آیینه توان دید و در آب
| سرمست | Sarmast | ‘Merry (from drinking)’ |
| صاحب‌‌‌‌‌‍‌نظر | Sāheb-nazar | ‘Thinkers, wise ones’ |
| سراب | Sarāb | ‘Mirage’ |
Rubā'i 2
Poem recited by Navid Sarmast
‘You promised one night i would be with you,
And you will free me from my cell of sorrow,
Many nights have passed since that day,
And it seems you remember nothing of your promise to me.’
Ruzi gofti shabi konam del-shād-at
V-az band-e ghamān-e khod konam āzād-at
Didi ke az ān che shab-hā bogzasht
V-az gofte-ye khod hich nayāmad yād-at?
روزی گفتی شبی کنم دلشادت
وز بند غمان خود کنم آزادت
دیدی که از آن روز چه شبها بگذشت
وز گفتهٔ خود هیچ نیامد یادت؟
